حمیده ذاکری | شهرآرانیوز؛ میان رفقایمان همانطور که حافظ قرآن پیدا میشود، فردی هم هست که کمتر با این کتاب الهی مأنوس باشد. نسبت هرکدام ما با قرآن، مختلف است. برخی برای مشورت، برخی برای یادگرفتن و برخی به نیت ثواب بهسراغش میرویم. برای بعضیهایمان هر روز هست و برای برخی، هر وقت میروند زیارت.
بعضیها به این کتاب مبارک خیلی نزدیکیم و برخی دورتر، اما قرآن، بهعنوان معجزه رسول خدا (ص)، در زندگی همه ما بچهمسلمانها حضور دارد. قرآن معجزهای است که نزدیک ماست. توی بچگی بالای سر بیشتر ما بوده است و وقت سفر با سلاموصلوات از زیرش رد شدهایم. حالا هم توی جیب پیراهن خیلیها نزدیک قلبمان است.
هرچند هزاروچهارصد سال بیشتر یا کمتر از عمر این معجزه الهی میگذرد، به ما بچهمسلمانهای امروزی هم وصل است، برایمان زنده است. این ربطی به من و تو و کم و زیاد بودن معرفتمان ندارد، بلکه ربطش بیشتر به خود این معجزه است؛ به کتابی که بهگفته رسولش، حی و زنده است؛ آنجا که میفرماید: «قرآن کتاب زندهای است که مرگ ندارد». (بحارالأنوار، ج۳۵، ص۴۰۳).
در ادامه، کلام اهلبیت (ع) را درباره این ویژگی منحصربهفرد قرآن کریم با هم مرور میکنیم.
قرآن کریم این معجزه رسول خدا (ص) کلامی است که همواره در جریان است و همانگونه که خورشید و پرتو نورانیاش برای ما هر روز نو و تازه است، قرآن و آیات الهیاش نیز همیشه تازه و نو هستند. این کلام الهی مانند لوحی زنده است که انسان هر دوره بهسراغ آن رفته، با تفکر و تدبر در آیات آن به دریافتها و رموزی نو دست یافته است؛ دریافتها و کشفهایی که هنوز مسیر آن پیشروی اهل تدبر و تفکر باز است و مانند اقیانوسی بیانتها، ناگفتهها و شگفتیهای مطرحنشده بسیاری دارد. همین ویژگی است که پیامبر اکرم (ص) درباره آن فرمودهاند: «مَثَل قرآن، مثل خورشید و ماه است و مثل آن دو همیشه در جریان است».
قرآن حکیم، کتابی الهی است که نهتنها برای گروهی از مردم که برای یک زمان خاص نازل نشده است، بلکه به همه جهانیان و همه زمانها تعلق دارد. رسول خدا (ص) در آغاز بعثت خود نهتنها مردم دیار و کشور خود که مردم سایر سرزمینها را به اسلام دعوت کردند؛ دعوتی که تا به امروز برای هر انسان حقطلب، زنده و پابرجاست. یکی از دلایل زنده بودن این دعوت، قرآن کریم است که با گذشت زمان کهنگی نمیپذیرد. از امامرضا (ع) پرسیده شد که چرا قرآن با گذشت زمان کهنه نمیشود. امام (ع) فرمودند: قرآن کتابی نیست که خدای متعال آن را برای یک زمان و یک قطعه از تاریخ قرار داده باشد. (عیون اخبار الرضا (ع)، ج۲، ص۱۳۰).
بسیار پیش آمده است که ما اثری را خوانده یا شنیدهایم و پس از نخستینبار به نظرمان آن اثر کهنه آمده است و دیگرباره بهسراغش نرفتهایم، اما معجزه دیگر قرآن کریم این است که در هر تکرار، نو و زنده است. امامعلی (ع) در سخنی در این باره فرمودهاند: «.. بر شما باد به کتاب خدا که ریسمان محکم است و نور آشکار و داروى شفابخش، فرونشاننده تشنگیهاست و هرکه را که در آن چنگ زند، نگه دارد و هرکه بدان درآویزد، رهایى یابد. کژى نپذیرد تا نیازش به راست کردن باشد، و از حق عدول نکند تا به راه حقش بازگردانند. هرچند که بر زبانها تکرار شود یا در گوشها فرو شود، کهنه نگردد». (نهجالبلاغه، خطبه۱۵۱).
این بخش دیگری از معجزه قرآن کریم است که سایر ائمه اطهار (ع) نیز به شرح آن پرداختهاند؛ آنچنان که در روایتی آمده است که از امامکاظم (ع) پرسیدند: چگونه است که قرآن هرچه بیشتر منتشر میشود و هر چه بیشتر بررسی و تحقیق و دنبال میشود، نوتر است و با کثرت انتشار و کثرت بررسی و تحقیق و درس، تازهتر و نوتر میشود؟ حضرت فرمودند: «چون خدای متعال، قرآن را برای یک زمان و نه زمان دیگر قرار نداده و برای یک مردم و نه مردم دیگر، و یک جامعه، نه جامعه دیگر قرار نداده است. قرآن در هر زمان، جدید و نزد هر مردمى تا روز قیامت تازه است». (عیوناخبارالرضا (ع)، ج۳، ص۸۷).